Hoa cúc: ý nghĩa, đặc điểm nguồn gốc và tác dụng [năm 2024]

Hoa cúc được coi là một trong những loài hoa phổ biến nhất trên toàn cầu. Trong tiếng Anh, các loại hoa cúc được biết đến dưới nhiều tên gọi khác nhau, như Daisy, Aster,…

Họ cây cúc này được xem là họ lớn thứ nhất nhì trong họ Magnoliophyta, chỉ sau Họ Phong lan (Orchidaceae) với khoảng 25.000 loài. Họ này chứa từ 900 đến 1.650 chi và từ 13.000 đến 24.000 loài.

Hoa cúc được dùng nhiều trong các dịp lễ hoặc tặng như cúc họa mi, cúc tana..

Cùng 7F Garden tìm hiểu về hoa cúc mới nhất năm 2024 nhé!

1. Tìm hiểu về hoa cúc

Họ Cúc (tên khoa học: Asteraceae hoặc Compositae), còn được biết đến với các tên khác như họ Hướng dương hoặc họ Cúc tây, là một trong những họ thực vật có hoa hai lá mầm. Tên khoa học này xuất phát từ chi Aster (Cúc tây) và có từ nguyên từ tiếng Hy Lạp có nghĩa “ngôi sao” – hình dáng của bông hoa trong các loài cây thuộc họ này.

Hoa cúc được xem là loài hoa thuộc loại đa dạng và phổ biến nhất thế giới hiện nay

Các phần cấu tạo của hoa cúc bao gồm nhiều chất dinh dưỡng và hoạt chất quý giá như Carotenoid, tinh dầu chứa pinen, p-cymene, chrysanthenone, cadinen, chrysanthe triol, bornyl acetate, indicumenon, Vitamin A, angeloyl cumambrin B, và nhiều chất khác nữa. Đây là những thành phần quan trọng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và hỗ trợ trong điều trị bệnh.

Ở Việt Nam, cây cúc hoa được trồng phổ biến không chỉ để làm đẹp cho không gian mà còn để sử dụng làm nguyên liệu trong y học cổ truyền.

Hoa cúc thường được sử dụng để chế biến thành thuốc, trà hoặc ngâm rượu, với mong muốn tận dụng tối đa các công dụng hữu ích của loài cây này trong việc chăm sóc sức khỏe và tăng cường sức đề kháng.

Nguồn gốc hoa cúc

Cây hoa cúc có tên khoa học là Chrysanthemum, thuộc họ Cúc – Asteraceae. Họ Asteraceae hiện nay bao gồm hơn 1.500 loài cúc hoa khác nhau. Loài hoa này có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản cách đây khoảng 3.000 – 5.000 năm, và đã được du nhập và trồng rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới.

Ở Việt Nam, cây hoa cúc đã được giới thiệu từ thế kỷ XV và trở nên phổ biến.

Đặc điểm của hoa cúc

Hoa cúc vàng, một loại cây thân thảo sống lâu năm, cao từ 30-70cm, mang đậm nét cứng cáp và mạnh mẽ. Cây thường có nhiều cành, với các lá xanh đậm mọc so le, có răng cưa, tạo nên hình dáng rất đặc trưng.

Cúc 7 màu, trong khi đó, lại là biểu tượng của sự phong phú và đa dạng. Với những bông hoa nhỏ màu tím, xanh, hồng, vàng… sắp xếp lớp lên nhau, chúng tạo nên một vẻ đẹp rực rỡ, thu hút mọi ánh nhìn.

Sự đa màu sắc của chúng thường được coi là biểu tượng cho tình yêu và tình bạn đa dạng, đại diện cho sự phong phú của cảm xúc và tình cảm chân thành. Chúng mang theo mình hy vọng và khát khao cho một tương lai tươi sáng.

2. Ý nghĩa hoa cúc

Hoa cúc vàng, thường nở rộ vào mùa thu, là loài hoa phổ biến và được sử dụng nhiều trong các dịp lễ Tết và cúng rằm tại Việt Nam. Chúng mang theo mình ý nghĩa về sự trường thọ, may mắn và hoài niệm về quá khứ.

Vì thế, thường thấy cây cúc được đặt ở những nơi trang trọng như bàn thờ tổ tiên, để tôn vinh và ghi nhớ những giá trị truyền thống.

Người dân thường trồng loài hoa này hoặc cúc 7 màu trong chậu, hoặc cắm vào bình, như một nét truyền thống mang lại may mắn và tốt lành cho gia đình. Đó là cách mà họ hi vọng cho một năm mới rực rỡ và đầy màu sắc.

Hoa cúc, dù đơn giản và bình dị, lại mang theo mình một sức hút và ý nghĩa đặc biệt mà ít loài hoa nào có được. Bởi vẻ giản dị của mình, hoa cúc đã trở thành một biểu tượng đáng yêu và thú vị. Trong tâm hồn người ngắm, chúng mang lại cảm giác gần gũi và nhẹ nhàng.

Trước đây, hoa cúc chỉ thường nở vào mùa thu, nhưng hiện nay, chúng xuất hiện ở hầu hết các tháng trong năm, chứng tỏ sự đa dạng và phong phú của loài hoa này. Mỗi loại hoa lại đem lại một cảm xúc và ý nghĩa khác nhau cho người ngắm.

Với sự đa dạng về hình dáng và màu sắc, thế giới của hoa cúc thật sự mênh mông và rộng lớn. Từ những nhành cúc trắng tinh khôi, những đóa hoa cúc tây chín chắn, những bông hoa cúc dại đến những bông hoa cúc đại đóa lấp lánh trong ánh nắng mặt trời, mỗi loại cúc đều mang theo một thông điệp riêng, từ lòng cao thượng đến niềm vui bất tận.

Dù không phải là loài hoa chính trong các buổi tặng hoa, nhưng vẫn luôn góp mặt một cách dễ thương và thân thiện. Dường như, chúng có khả năng hòa nhập và kết nối với mọi loại hoa khác một cách tự nhiên và thân thiện, tạo nên một không gian vườn thật tuyệt vời và phong phú.

Tham khảo thêm: Ý nghĩa của hoa hồng

Tác dụng của hoa cúc

Tác dụng của hoa cúc trong y học dân gian

Hoa cúc đã từ lâu được sử dụng trong y học dân gian với nhiều tác dụng hữu ích như sau:

Chữa các chứng nhức đầu, đau mắt, chảy nước mắt và cao huyết áp nhờ vào các thành phần có trong bông và thân cúc nhưng vị ngọt, đắng và tính hơi hàn.
Được sử dụng làm thuốc uống, chè hay ngâm rượu để hỗ trợ điều trị các bệnh khác nhau.

Tác dụng của hoa cúc trong y học hiện đại

Các nghiên cứu hiện đại đã chứng minh các tác dụng của hoa cúc trong y học, bao gồm:

Làm thuốc trị đau nửa đầu và viêm mũi nhờ vào khả năng chống viêm của hoa cúc.
Cúc hoa được sử dụng rộng rãi như một loại nước tonic tự nhiên có khả năng lọc máu và cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nước cúc được cho là có thể giúp lọc máu, giúp cải thiện chức năng của gan và thận.
Trị các bệnh về hô hấp như cảm cúm, viêm phế quản và viêm đường hô hấp trên nhờ vào tác dụng chống viêm.
Điều trị các bệnh về tiêu hóa như loét dạ dày, viêm dạ dày, tiêu chảy và rối loạn chức năng gan, túi mật.
Điều hòa kinh nguyệt và giảm triệu chứng khi hành kinh, đặc biệt là tình trạng chảy máu nhiều khi hành kinh.
Điều trị viêm bàng quang và các chứng viêm đường niệu.
Giảm viêm và trị mụn, giúp vết thương lành nhanh và giảm đau nhức, sưng tấy hay bầm tím.

Ngoài ra, nó cũng được sử dụng trong việc chữa trị các triệu chứng như sốt, ho, viêm màng phổi và viêm đường sinh sản. Đặc biệt, nước cúc cũng có thể giúp giảm sưng tức ngực, làm giảm cảm giác khó chịu và không thoải mái trong vùng ngực.

3. Các loại hoa cúc phổ biến nhất

Cửa hàng hoa 7F Garden xin gợi ý số loại hoa cúc ý nghĩa và phổ biến:

3.1 Cúc Họa Mi

Có tên gọi khác là hoa cúc vàng, đặc trưng bởi cánh hoa mảnh mai, nhỏ nhắn màu vàng tươi, tượng trưng cho sự giàu có và may mắn. Những bó hoa cúc họa mi thường được sử dụng trong trang trí và làm quà tặng trong các dịp lễ tết. Ngoài ra còn có hoa cúc hoạ mi trắng cũng rất phổ biến.

3.2 Cúc Mâm Xôi

Loại hoa cúc có hình dáng giống như bông mâm xôi truyền thống, thường có các cánh hoa màu trắng hoặc vàng. Cúc mâm xôi thường được trồng làm cảnh hoặc sử dụng trong trang trí nội thất.

Một trong số những loại hoa cúc nhập ngoại là cúc mâm xôi hàn quốc rất được yêu thích và ưu chuộng

3.3 Cúc Tana

Loại hoa cúc có hình dáng rất độc đáo với các cánh hoa màu cam, vàng hoặc đỏ. Cúc Tana thường được trồng làm cảnh trong vườn hoặc sử dụng để trang trí không gian ngoại thất.

3.4 Cúc Vạn Thọ

Hoa cúc vạn thọ có ý nghĩa về sức khỏe và trường thọ. Đặc điểm của loài này là cánh hoa mảnh mai màu vàng, cam hoặc hồng nhạt, thường được sử dụng trong trang trí dịp lễ tết, đặc biệt là tết truyền thống.

3.5 Mai Cúc Thọ Hương

Loại hoa này mang ý nghĩa về sự giàu có và thịnh vượng. Cánh hoa màu vàng tươi của mai cúc thường được sử dụng trong trang trí và trình bày trong các buổi lễ quan trọng.

3.6 Cúc Kim Cương

Loài hoa cúc này có cánh hoa màu đỏ rực rỡ, tượng trưng cho sự may mắn và sự giàu có. Cúc kim cương thường được trồng làm cảnh trong vườn hoặc sử dụng trong trang trí nội thất.

3.7 Cúc La Mã:

Có hình dáng cánh hoa giống như bánh xe, với các cánh hoa mảnh mai màu trắng hoặc vàng. Cúc La Mã thường được trồng làm cảnh hoặc sử dụng trong trang trí không gian ngoại thất.

3.8 Cúc Ngũ Sắc

Loại hoa cúc này có các cánh hoa màu sắc đa dạng, từ đỏ, cam, vàng, hồng đến trắng. Cúc ngũ sắc thường được trồng làm cảnh hoặc sử dụng trong trang trí vườn.

3.9. Cúc Đông Tiền

Cúc đông tiền có cánh hoa màu vàng rực rỡ, thường được sử dụng trong trang trí nội thất và trình bày trong các buổi lễ quan trọng như tết Nguyên Đán.

3.10 Cúc Bách Nhật

Loại hoa cúc này có hình dáng đặc biệt với các cánh hoa mảnh mai và màu sắc đa dạng từ trắng, hồng đến vàng. Cúc bách nhật thường được trồng làm cảnh trong vườn hoặc sử dụng trong trang trí không gian ngoại thất.

3.11 Cúc Pingpong

Loài hoa cúc này có hình dáng giống như quả bóng pingpong, với các cánh hoa mảnh mai và màu sắc đa dạng. Cúc pingpong thường được sử dụng trong trang trí và làm cảnh trong các buổi tiệc hoặc sự kiện.

3.12 Cúc Thọ Hương

Loài hoa cúc này mang ý nghĩa về sự hòa thuận và hạnh phúc. Cánh hoa màu hồng nhạt của cúc thọ hương thường được sử dụng trong trang trí và trình bày trong các dịp lễ quan trọng.

3.13 Cúc đại đóa

Cúc Đại Đóa là một loại hoa cúc đặc biệt với cánh hoa lớn và rộng, tạo nên vẻ đẹp tuyệt vời và quyến rũ. Đặc điểm nổi bật của loài hoa này là đường kính hoa lớn hơn hẳn so với các loài cúc khác, cánh hoa mảnh mai và màu sắc đa dạng từ trắng, vàng, cam đến hồng.

Ngoài ra còn một số loại hoa cúc phổ biến khác như cúc daisy, cúc rossi, cúc ruby, cúc sakura, cúc thạch thảo, cúc tiger, hoa cúc lá nhám….

Một số màu sắc phổ biến của loài hoa này là hoa cúc vàng, màu trắng, tím…

Cách trồng và chăm sóc hoa cúc:

Có hai phương pháp chính để trồng hoa cúc vàng: giâm cành và gieo hạt.

Phương pháp giâm cành

Giâm cành được coi là một phương pháp hiệu quả vì cây con sẽ kế thừa các đặc tính tốt từ cây mẹ. Để chuẩn bị giâm cành, bạn cần:

Loại đất: Chọn đất tơi xốp, giàu chất hữu cơ và có khả năng thoát nước tốt. Trước khi giâm cành, đảm bảo diệt sạch nấm và vi khuẩn để bảo vệ cây con.
Thời gian: Mặc dù có thể giâm cành quanh năm, nhưng thích hợp nhất là vào mùa xuân khi thời tiết ấm áp và ẩm. Điều này giúp cây con không mất nước và dễ dàng phát triển.
Chọn cành: Chọn những cành khỏe mạnh, không bị sâu bệnh. Tránh chọn cành quá non hoặc quá già, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cây con và làm chậm quá trình phát triển.
Thực hiện giâm cành: Cắt vát khoảng 30 độ ở phần cành chuẩn bị giâm để tăng diện tích tiếp xúc với đất. Sau đó, nhúng phần mặt cắt vào dung dịch kích thích mọc rễ. Đặt cây trong một môi trường có mái che và tưới nước đều đặn. Rễ cây thường sẽ phát triển trong vòng 2 – 4 tuần